Menopoz nedir?
Menopoz, kadınların aylık adet kanamalarının doğal ve fizyolojik bir olayla bitmesi demektir. Kadının 12 ay boyunca adet görmemesi menopoz olarak adlandırılır. Menopoz sürecinde kadının yumurtalıklarındaki yumurta üretiminde azalma ile birlikte kadınlık hormonları olan progesteron ve östrojen hormonu salımında da azalma yaşanır. Bu hormonların vücuttaki üretimleri bir süre sonra tamamen durur. Bunun yanında bir sene boyunca adet görülmemesi halinde kadın menopoza girmiş kabul edilir.
Menopoza girme yaşı kaçtır?
Menopoza girme yaşını etkileyen en önemli iki; faktör kalıtım ve ırktır. Dünya genelinde menopoza girme yaşı 49 olarak kabul edilmektedir. Ülkemizde menopoza girme yaşı ortalama 45’tir. 30’lu yaşlarda menopoza girmek “erken menopoz”, 50’li yaşlardan sonra menopoza girmek ise “geç menopoz” olarak adlandırılmaktadır. Kadının menopoza girme yaşını etkileyen bir diğer faktör de kadının annesinin ya da ailenin diğer kadın üyelerinin menopoza girme yaşıdır.
Menopoza hazırlık süreci
Menopoz, her kadının yaşayacağı, doğal bir dönemdir. Bu yüzden kadının menopozu normal bir şekilde karşılaması çok önemlidir. Menopozun kadının yaşamında kaçınılmaz bir dönem olduğunun bilincinde olunması ve menopoza önceden hazırlanılması gerekmektedir. Bunun için de kadının menopoza hazırlık sürecinde bazı önlemleri alması gerekmektedir.
Menopoz döneminin rahat geçirilmesi için alınması gereken önlemler;
- Menopoz dönemi için alınması gereken en önemli önlemlerden biri de beslenmeye dikkat edilmesidir. Sağlıksız ve dengesiz beslenme, menopoz döneminde çeşitli hastalıklara sebep olabilmektedir. Bu yüzden dengeli ve yeterli oranda beslenmek gerekmektedir.
- Kolesterola dikkat edilmelidir. Kırmızı et, ölçülü miktarda tüketilmelidir. Daha çok beyaz et (kümes hayvanları ve ızgara balık) tercih edilmelidir.
- Menopozun doğurduğu en büyük şikayetlerin başında kemik erimesi gelmektedir. Menopoz döneminde kemik erimesinin ciddi boyutlara gelmemesi için kadının normal döneminde yeterli miktarda süt ve süt ürünleri tüketmesi gerekmektedir.
- Kan şekeri dengesinin korunması gerekmektedir. Kan şekerini yükseltecek yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Bunun yerine kan şekerini yükseltmeyen kompleks karbonhidratlı gıdalar tüketilmelidir.
- Yiyeceklerdeki tuz miktarı önemli ölçüde azaltılmalıdır. Aşırı tuz kullanımı, kalp damar hastalıkları riskini arttıracaktır.
- Kafein ve gazlı içeceklerin tüketilmesinden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Özellikle kahve, çikolata, asidik içecekler menopoz döneminde kişide uykusuzluk, sıcak basması ve kemik erimesi gibi risklerin artmasına neden olmaktadır.
- Kafein ve gazlı içeceklerin yerine bol bol su tüketilmesi önerilmektedir.
- Sigara kesinlikle içilmemelidir. Sigaranın bırakılması menopoz döneminde görülebilecek kalp-damar tıkanıklığı hastalıkları, kanser, inme ve kemik erimesi gibi daha birçok hastalığın risklerini önemli ölçüde azaltacaktır. Günde ortalama 10 sigara içen kadınlar, sigara içmeyen kadınlara göre daha erken menopoza girmektedir.
- Meme ultrasonu, jinekolojik muayene, yıllık mamografi, PAP smear testleri ile tam kan sayımı, karaciğer fonksiyonu tesleri olan ALT, AST ve kemik yoğunluğu ölçümü gibi tetkilerin her sene düzenli olarak yapılması gerekmektedir.
- Düzenli yürüyüş ve egzersizler yapılmalıdır.