5 Maddede Rahim Ağzı Kisti

1. Rahim ağzı kisti (Naboth) nedir?

Rahim ağzı kisti (Naboth), rahim ağzında, servikste bulunan çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük kistik özellikli oluşumlardır. Genellikle 2-10 milimetre arasında değişen büyüklükte olan rahim ağzı kistleri nadiren de olsa birkaç santimetre büyüklüğe erişebilirler.

İçi sarımsı renkli sümüğe benzer bir sıvı ile dolu olan rahim ağzı kisti, vücudun çeşitli bölgelerinde çıkabilen uçuklara benzer ve rutin jinekolojik muayenelerde fark edilmezlerken transvajinal ultrasonla tespit edilebilirler. Rahim ağzı kistinin kendisi her hangi bir soruna yol açmamakla birlikte, kisti oluşturan enfeksiyonun zararlı etkileri kadının sağlığını ve günlük yaşamını olumsuz etkileyebilmektedir.

2. Rahim ağzı kisti nasıl oluşur?

Vajina ve rahim arasında geçiş alanı olarak bulunan kanala serviks adı verilmektedir. Serviks, vajina ve rahim arasındaki bir süzgeç misali çalışmakta ve vajinadaki mikropların, zararlı bakterilerin rahme geçişlerini engellemektedir. Serviks kanalı, mukus salgılayan Naboth salgı bezleri ile kaplıdır. Naboth salgı bezlerinin dışarı bakan tarafları normal hücre tabakasıyla kaplanırsa tıkanır ve salgı dışarı akamadığı için Naboth salgı bezi şişer.

Bu şişme neticesinde salgı bezi genişler ve rahim ağzı üzerinde küçük kistler oluşmaya başlar. Rahim ağzı kistlerinin oluşmasına sebep olan enfeksiyonların cinsel yolla bulaştığına dair bulgular da bulunmaktadır. Bu sebeple cinsel ilişki esnasında prezervatifle korunmak ve de tek eşli bir cinsel yaşamı tercih etmek rahim ağzı kistini önlemeye yardımcı olabilecektir.

3. Rahim ağzı kisti kimlerde görülür?

Rahim ağzı kistinin oluşmasında etken olan en önemli sebebin vücudun köklü bir değişime uğraması, yani doğum yapmak olduğu bilinir. Hatta daha önceden doğum yapmış üreme çağındaki kadınlarda rahim ağzı kisti görülmesi normal karşılanır. Çok sık olmamakla birlikte kimi zaman menopoza girmiş kadınların serviks kanalının üzerini kaplayan mukus tabakası incelmesi sebebiyle de rahim ağzı kisti görülebilmektedir.

4. Rahim ağzı kisti nasıl teşhis edilir?

Rahim ağzı kisti kadında her hangi bir şikayete yol açamaz, bulgu vermez ve belirti göstermez. Özellikle belli kadınlarda ortaya çıktıkları gibi bir yorum da yapılamaz. Zira her hangi bir kadında rahim ağzı kisti oluşabilmektedir. Ancak nadir olarak çok fazla büyüyen kistler, kötü kokulu, yoğun vajinal akıntıya sebep olabilmektedirler.

Tam olarak net bir belirtisi olmayan rahim ağzı kisti başka bir şikayet sebebiyle uygulanan jinekolojik muayenede, transvajinal ultrasonda ortaya çıkabilmektedir. Rahim ağzının dışa yakın bölümünde olan kistler kimi zaman jinekolojik muayenede görülebilse de, rahmin iç kısımlarındakiler sadece transvajinal ultrason ile tespit edilebilir.

Böyle durumlarda da genellikle normal muayene bulgusu olarak değerlendirilirler. Bu bağlamda rahim ağzı kisti gebeliğe engel teşkil etmediği ve gebelik döneminde her hangi bir sorun yaratmadığı için de kadınlar tarafından da sorun olarak algılanmamaktadır. Ancak rahim ağzı kistinin oluşmasına sebebiyet veren enfeksiyonlar kadının fallop tüplerine zarar verirse, işte o durumda gebelik elde etmek zorlaşabilir ya da kadın doğal yolla gebe kalamayabilir.

5. Rahim ağzı kisti nasıl tedavi edilir?

Farklı bir rahatsızlık sebebiyle yapılan muayenede rastlanan rahim ağzı kistleri normal muayene bulgusu olarak değerlendirildikleri için her hangi bir müdahaleye gerek duyulmaz. Bu bağlamda sorun teşkil etmeyen rahim ağzı kistleri için önlem almak ya da fark edildiğinde tedavi etmek gibi bir düşünce oluşmaz. Ancak çok sık olmamakla birlikte kimi zaman görüntüsünün farklılaşmış olması ya da boyutlarının çok büyümüş olması durumunda kolposkopi ile biyopsi yapılması düşünülür.

Kistin patlatılarak içinin boşaltılması operasyonu ile birlikte enfeksiyon için de çözüm bulmak gerekir. Rahim ağzı kistleri genellikle kadında bir rahatsızlığa sebep olmasalar da kiste yol açan enfeksiyon kadın için tehlikeli olabilmektedir. Bu sebeple rahim ağzı kisti tedavisinden bahsedilirken öncelikle enfeksiyonun giderilmesi gerekmektedir. Eğer enfeksiyon yok edilebilirse, rahim ağzı kisti ile ilgili her hangi bir sorun da yaşanmayacaktır.

Bununla birlikte rahim ağzı kistlerini yakarak ya da dondurarak tedavi edilme yoluna da gidilmektedir. Rahim ağzı kistleri kronik oluşumlar oldukları için tedavi ya da müdahale edilmezse kendiliğinden kaybolmazlar, kadının rahim ağzında bir ömür boyu varlıklarını devam ettirirler. Rahim ağzı kistleri tedavi edilirken, neredeyse her kadının yakalanabileceği rahim ağzı kanseri de göz önünde bulundurulmalı ve patolojik olarak inceleme yapılmalıdır.